De Gouden Buurten: zo mooi kan gebiedsontwikkeling zijn
De Gouden Buurten: zo mooi kan gebiedsontwikkeling zijn
De Gouden Buurten in Berkel en Rodenrijs zijn een prachtig voorbeeld van integrale gebiedsontwikkeling. Een laaggelegen polderlandschap is getransformeerd naar levendige woonwijken met fraaie openbare ruimten, intieme straten, grachten en singels. In de Gouden Buurten, zo zeggen de bewoners, is het veilig en plezierig leven. Kavel Vastgoed heeft als gebiedsregisseur een belangrijke rol gespeeld in deze ontwikkelingsopgave, samen met de gemeente Lansingerland en Amvest. Projectdirecteur Sander Pieterse schetst wat er allemaal komt kijken bij integrale gebiedsontwikkeling.
Ruimte geven aan kernkwaliteiten
“Integrale gebiedsontwikkeling is altijd een co-creatie. Met de partners maak je een masterplan, ontwikkel je een gebiedsvisie en creëer je een beeldkwaliteitsplan. Elk van de samenwerkende partijen zet zijn eigen kernkwaliteiten in en geeft ruimte aan die van de anderen. Zo kom je op basis van onderlinge samenwerking en goede argumenten tot het beste besluit voor de betreffende opgave.”
Integraal watersysteem
De Gouden Buurten worden gerealiseerd in laaggelegen peilgebieden in de regio. Een prachtige uitdaging om juist daar natuurinclusief en klimaatadaptief te bouwen. Sander: “De waterveiligheid was hier een belangrijk punt. Om die te borgen, hebben we deels het gebied verhoogd. We hebben peilverbeteringen toegestaan in de openbare ruimte, waardoor we meer water kunnen bergen in het plangebied. Er is een robuust watersysteem ontwikkeld, waarin we hemelwaterafvoer, wonen en openbare ruimte hebben geïntegreerd. Behalve robuust en integraal is het watersysteem ook veilig en beheersbaar. Als bewoners van deze wijken beleef je daardoor de fraaie grachten en de groene singels.”
Voortvarend ontwikkeld
Klimaatadaptief ontwikkelen betekent ook het tegengaan van hittestress. Sander: “De Gouden Buurten zijn groene buurten geworden met zo min mogelijk verharding. Als je door de woonwijken loopt, ervaar je het overwegend groene en aangename karakter van de leefomgeving. Kavel Vastgoed heeft altijd al vooropgelopen in klimaatadaptief ontwikkelen, maar in de Gouden Buurten hebben we op dat punt voortvarend grote stappen vooruitgezet.”
Natuurinclusief en circulair
Ook is rekening gehouden met de behoeften van de lokale flora en fauna. Sander: “Wat zijn de nestbehoeften van de vogels? Welke planten hebben de juiste voedingswaarden voor de dieren en insecten in het gebied? Welke planten, struiken en bomen zet je in de openbare ruimten? Daar hebben we heel bewust over nagedacht.”
Ook circulariteit is voor Kavel Vastgoed een belangrijk criterium. Sander: “We hebben die hier vooral toegepast in het hergebruik van grondstromen. Het gebied is voor een deel opgehoogd met grond afkomstig van de HSL-aanleg. In de toekomst zullen we ook bovengronds meer circulair moeten gaan ontwikkelen. Denk aan houtbouw en bio based bouwen.”
Inclusieve buurt
Kijken we naar de leeffuncties en woningen in de Gouden Buurten, dan zien we vooral veel diversiteit: sociale woningbouw, woningen in de vrije sector en koopwoningen in verschillende prijsklassen, scholen, pleinen met terrassen, wandel- en fietspaden, winkels, dokters- en fysiopraktijken, een zorgcentrum voor dementerende bejaarden. Sander: “Dat zijn de dingen die een wijk tot een inclusieve buurt kunnen maken. De leefomgeving is zo ingericht, dat mensen elkaar kunnen ontmoeten. Als gebiedsontwikkelaar dien je ook het welzijn van de mensen. Ontmoeting en sociale interactie zijn daarvoor belangrijke criteria.”
Méér dan trendvolgend
Het spreekt voor zich dat nieuwbouwwoningen in de Gouden Buurten van het gas af zijn. Dat geldt ook voor de sociale huurwoningen. “Voor de plaatselijke corporatie hebben we nul-op-de-meter-appartementen ontwikkeld. Zo dragen we bij aan een verlaging van de woonlasten voor de huurders. Als het gaat om de energietransitie zijn we méér dan trendvolgend. We passen daarin individuele en collectieve systemen toe. We ontwikkelen woningen met zonnepanelen en warmtepompen die energie opwekken én leveren. We denken na over woningen die off grid zijn: qua energie volledig zelfvoorzienend. In de concrete keuze laten we ons leiden door de trends en door de businesscase. Dat hebben we in de Gouden Buurten gedaan. Dat doen we ook graag voor andere ontwikkelingsopgaven.”